Heleen Crul, wetenschapsjournalist en schrijfster, publiceerde het boek ‘ Tussen de generaties. De nieuwe grootouders’ met tips voor de (aanstaande) opa en oma. In een artikel in de NRC (april 2012) deelt zij de grootouders in vijf categorieën in als het gaat om het oppassen op de kleinkinderen. Daarbij pleit zij voor empowerment van opa en oma: zeg gerust nee als je niet wilt oppassen, je bent tot niets verplicht. De ouders zijn verantwoordelijk en moeten hun eigen boontjes doppen.
Wat irriteert nou toch zo aan het betoog van Crul? Ze heeft gewoon gelijk: grootouders moeten zelf weten of ze op de kleinkinderen willen passen of niet en zo ja, wanneer. Als moeder van drie jonge kinderen ben ik ook helemaal overtuigd dat het beter voor iedereen is, als de band tussen grootouder en kleinkind plezierig en ongedwongen is. Gezonder en beter, ook voor de ouders. Grootouder worden geeft een hele mooie en waardevolle dimensie aan het leven. Ik zie in ieder geval vaak genoeg mensen die door omstandigheden geen grootouder worden, en dat ervaren als groot gemis, ook in de relatie met hun leeftijdgenoten die wel kleinkinderen krijgen.
Maar wat veroorzaakt dan die irritatie? Waar ik op blijf hangen, is hoe Crul, ongelooflijk in deze tijd maar toch waar, de dochter/ moeder impliciet als schuldige en dwingeland neerzet. En de dochter benadeelt natuurlijk niet haar vader, nee, het is vooral de moeder/ oma die klem wordt gezet. De dochter, die maar niet zonder haar moeder kan. De dochter, die zo nodig moet werken. De dochter, die haar moeder belet te genieten van het leven en haar moeder de kans ontzegt om nu eindelijk eens al die dingen te gaan ondernemen die vroeger niet konden. De welverdiende vrijheid van het (pre)pensioen wordt ingeperkt door de dochter, die chanteert met de kleinkinderen. ’t Is toch vreemd: kennelijk hebben de zonen/ vaders er niets mee te maken, de keuzes die gemaakt worden in het jonge gezin zijn de verantwoordelijkheid van de dochter, de moeder.
Maar dan nog, waarom irriteert het zo? Want Crul heeft gewoon gelijk: de werkende moeder is zelf verantwoordelijk voor haar werk én haar gezin en moet dat zelf organiseren en in balans zien te krijgen. Mag ze dan ook alstublieft wat respect voor wat ze doet? Het individualisme, de mentaliteit van ‘uit het leven halen wat erin zit’ en de ik-gerichtheid van de huidige generatie opa’s en oma’s heeft de jonge moeder van nu nooit voorbereid op de taak waar ze voor staat. Om alle dromen waar te maken moet ze behalve carrièretijger ook de zorgzame moeder en liefdevolle partner zijn. Opgewekt, uitgerust en altijd flexibel. Waar of van wie heeft de jonge moeder van nu dat kunnen leren, wie in haar jeugd was een lichtend voorbeeld van zo´n supervrouw?
Professionele kinderopvang is een zegen, als het goed is geregeld geeft het enorme rust voor kind en moeder (ik laat de vader maar even buiten beschouwing ;-)). Maar zal ik dan een tip geven aan de generatie van opa’s en oma’s? Denk nu alvast na over de toekomst en regel de zorg die jullie straks nodig hebben ook professioneel. Reken er alsjeblieft niet op dat mijn generatie dat er dan ook nog wel bij gaat doen, dat gaat echt niet meer passen. Onafhankelijkheid werkt twee kanten op.
En ik realiseer me, dat jullie ook geen voorbeelden hebben om je aan te spiegelen. Maar al doende leert men, kan ik uit ervaring zeggen. Ga gerust op reis naar verre oorden en bezoek culturele festivals zoveel je wilt. Maar zorg er dan ook voor dat je een woning regelt waar je kunt blijven wonen als je minder mobiel wordt en waar professionele zorgverleners hun werk kunnen doen. Dus nee, dat pittoreske boerderijtje buiten of dat monumentale grachtenpandje lijkt me niet zo verstandig. Kies voor een leuk, ruim appartement in een mooi complex met voldoende parkeergelegenheid. En investeer tussen al het zorgeloos genieten door in relaties met mensen in je directe woonomgeving. Word gezellig lid van de leesclub, de breiclub, de wandelclub, maakt niet uit. Ga eens langs bij de buren, nodig ze uit op de koffie. Deze mensen kunnen straks van onschatbare waarde zijn als je even een boodschap nodig hebt of naar de dokter moet en niet meer zelf kunt rijden. En als je echt lef hebt en er uit wilt halen wat erin zit, denk dan alsjeblieft na over wat er moet gebeuren als je er niet meer bent. Regel het gewoon lekker zelf, win advies in bij experts zoals een notaris of ervaringsdeskundigen (gek, maar die kom je steeds vaker tegen als je ouder wordt). Dat geeft pas echt rust tussen de generaties.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten